Het begin van de werkgroep

 Samenwerking met werkgroep Oekraïne
De redemptorist Pater Alfred Deboutte was in de beginfase van onze werkgroep een zeer belangrijke schakel tot het oprichten van deze werkgroep. Samen met hem en enkele medewerkers werd de PAD-stichting opgericht naar de initialen van Pater Deboutte. Zeker in de beginfase waren de redemptoristen onze schakel tussen Vlaanderen en Oekraïne daar er niet alleen een taalbarrière is te overbruggen. Op heden is onze coördinator een bekende persoon in Oekraïne maar onze samenwerking met de redemptoristen blijft nog bestaande.
Mijn bronnen:
– De belevenissen van de beginjaren van de Werkgroep in woord en beeld geschreven door Jettie;   – Wikipedia, de vrije encyclopedie;

1.1 Redemptoristen

In Oekraïne vindt men thans: de Russische- Orthodoxe Kerk, de Ukraïns-Katholieke Kerk, de Orthodoxe Autocéfale Kerk en de Romeins-Katholieke Kerk. De Ukraïns-Katholieke Kerk in Ukraïne telt ongeveer 4 miljoen gelovigen.

De Congregatie van de Allerheiligste Verlosser (Congregatio Sanctissimi Redemptoris, C.Ss.R.) is een katholieke internationale congregatie van religieuzen, die ook bekend staat als de redemptoristen. Het devies van de congregatie luidt : Copiosa apud Eum redemptio (Bij Hem is overvloedige verlossing, Psalm 130).

De Moeder Gods van Altijddurende Bijstand omringd door heilige redemptoristen

De congregatie werd in 1732 gesticht door de Heilige Alfonsus-Maria de Liguori in het toenmalige koninkrijk Napels te Scala bij Napels. Het doel van deze congregatie is evangelisatie tussen de meest verlatenen. In 1749 werd ze een exempte pauselijke congregatie. Vooral door toedoen van Clemens Maria Hofbauer (1751-1820) verbreidde de congregatie zich buiten Italië. De congregatie telde in 1971 ruim 8000 leden, waarvan ongeveer 250 in de Nederlandse provincie en ongeveer 450 in de Belgische provincies. Anno 2005 telt de congregatie 5500 leden, verspreid over de vijf continenten en 77 landen. Sinds 1997 is pater Joseph W. Tobin de generaal-overste van de redemptoristen.

 Aanwezigheid in Nederland

Sinds 1832 zijn ze in Nederland aanwezig, allereerst te Wittem in Limburg. In 1855 ontstond er een zelfstandige Nederlandse provincie.

De redemptoristen hebben een sterk christocentrische spiritualiteit. Ze zijn vooral bekend geworden door hun retraites, deels in eigen retraitehuizen, deels in volksmissies en vastenprediking. De redemptoristen missioneerden vanuit Nederland in Suriname en Brazilië. De bekendste Nederlandse redemptorist is de zalig verklaarde Peerke Donders (1809 – 1887).

Op 1 augustus 2005 vormden de Nederlandse provincie van de redemptoristen tezamen met de Keulse, Vlaamse en Zwitserse provincie de nieuwe provincie St.Clemens. Deze provincie is genoemd naar de H. Clemens Maria Hofbauer en heeft haar zetel in Wittem. In Overdinkel, een dorp in Twente, vindt nog jaarlijks een processie ter ere van de heilige redemptorist Gerardus Majella plaats.

Aanwezigheid in België

In 1841 werd een Belgische provincie opgericht, die sedert 1961 opgesplitst is in een Noord- en Zuid-Belgische provincie. In Vlaanderen hebben de redemptoristen huizen in Jette, Essen, Gent, Leuven en Roeselare. Vanaf 1 augustus 2005 zijn de Nederlandse en Vlaamse provincies opgenomen in een nieuwe internationale provincie, die de naam kreeg van ‘provincie Sint Clemens’. Deze provincie omvat de voormalige Nederlandse, Zwitserse, Vlaamse en Noord-Duitse provincies. Het provincialaat van de nieuwe provincie bevindt zich in het Redemptoristenklooster in Wittem.

Traditionele Redemptoristen

Tussen 1963 en 1969 werden de statuten van de redemptoristen gemoderniseerd in de geest van het Tweede Vaticaans Concilie, wat neerkwam op afschaffing van vele eigenheden en verzwakking van de regel. Zo kwamen vastendagen te vervallen, werd niet meer streng op het dragen van het congregatiekleed toegezien en vervielen door het opkomende moderne oecumenische streven de statuten die betrekking hadden op de bekering van andersgelovigen tot het rooms-katholieke geloof door missies en prediking.

In reactie hierop kwam in 1988 een traditionalistische redemptoristencongregatie tot stand, die aanvankelijk gelieerd was met de Priesterbroederschap Sint Pius X. Deze congregatie noemt zich de Transalpijnse redemptoristen en hebben een kloostergemeenschap op het Schotse eiland Papa Stronsay. Zij zijn nog altijd zeer missionair – in de zin van gerichtheid op de bekering van niet-katholieken – ingesteld. Deze traditionalistische redemptoristen, die niet door het generalaat van de congregatie erkend worden, hebben bovendien de sinds 1993 geheel stil liggende missionerings – activiteit in Rusland en Oekraïne heropgestart door priesters op te leiden die ook de liturgie van de Byzantijnse ritus machtig zijn.

De katholieke missionering was stil komen te vallen onder invloed van het oecumenische document The Balamand Declaration. Sinds 2008 zijn zij terug in volle communio met de Kerk van Rome.[1].

Bekende Redemptoristen

Externe links

1.2 Historisch overzicht van de orde
Het 1 ste “Huis” van de orde dateert van 1913 en de officiële stichting van de provincie Lviv dateert van kort na de “bevrijding” uit het communisme, nl. 8/12/1989! Tot dan toe was Lviv een vice-provincie van de Belgische CssR-Provincie. In Oekraïne is slechts 1 provincie, nl. de provincie Lviv (West-Oekraïne) in het voormalige Galicië. Een jaar later, op 20/11/1990 telde de provincie reeds 61 leden.
Kort historisch overzicht
De vice-Provincie Lviv werd opgericht op 16 mei 1913 op dringend verzoek van pater Achilles Delaere, redemptorist van de Belgische Provincie, de gewerkt had bij de Urkaïners in Canada. De eerste Redemptoristen kwamen in Galicië onder de leiding van pater Jozef Schrijvers van de Belgische Provinciën, in Augustus 1913. In die tijd maakte Galicië deel uit van Oostenrijk na de verdeling van Polen op het einde van de 18 e eeuw. Na de eerste wereldoorlog werd de Republiek Polen opgericht en Galicië werd opnieuw een deel van Polen.
De Redemptoristen hielden zich vooral bezig met de Oekraïense Katholieken en trachtten ook priesterroepingen te bevorderen voor de Oekraïners in Canada.Toen de tweede wereldoorlog uitbrak waren de redemptoristen van Galicië reeds goed georganiseerd en deden er goed werk. Zij hadden toen reeds 8 huizen, inbegrepen een studentaat met meer dan 30 studenten!

Sedert het begin van de tweede wereldoorlog hebben de redemptoristen er heel veel moeilijkheden gehad zowel voor hun leven als redemptorist als voor hun werk. In september 1939 bezette de Sovjet-Unie West-Galicië. De studenten werden overgebracht naar Tuchow in Polen. Van 1941 tot 1944 werd het land dan bezet door de Duitse troepen. In de zomer van 1944 waren het dan weer de Sovjet-troepen die de macht (bezetting) overnamen en sedert dan werd West-Galicië een deel van de Republiek Oekraïne van de Sovjet-Unie en stond dus bijgevolg onder de communistisch-atheïstische heerschappij.

Op aanstoken van de Sovjet-overheid, werd in 1946 de Oekraïns-katholieke Kerk met geweld ontbonden en ingelijfd bij de Russisch-Orthodoxe Kerk. Dit betekende ook de opheffing van de instituten van de katholieke religieuzen. De Belgische redemptoristen werden uit het land verdreven en het grootste gedeelte van hun Oekraïnse confraters werden gevangen genomen, velen voor zeer lange tijd en in zeer harde omstandigheden, anderen werden verspreid. De Redemptoristen-Bisschop Velychkovsky werd in ballingschap gestuurd in 1968. Hij was de opvolger van Kardinaal Slipyj die verdreven werd door de Sovjet-regering in 1963.

Alle contact met de buitenwereld, vooral dan ook met het Generalaat van de redemptoristen in Rome, werd bijna onmogelijk. En om de zaken nog niet erger te maken voor de confraters, besloot de Generale Overste in Rome, dat er in het Westen niets meer mocht gepubliceerd worden in verband met de confraters in Oekraïne en over de Vice-provincie Lviv. Ook de identiteit van de confraters moest strikt geheim blijven en dit onder een dekmantel van allerlei beroepen, en waarvan heel velen mekaar zelfs niet kenden. Want op ieder ogenblik gedurende die 50 jaar van onderdrukking, was het mogelijk om verraden te worden, opgepakt te worden en in de gevangenis gezet, veroordeeld en naar een werkkamp in Siberië gestuurd te worden, om dààr in de meest erbarmelijke omstandigheden (met temperaturen tot -50°C) te werk gesteld te worden. Wie er niet van uitputting stierf, werd meestal om een of andere reden opnieuw veroordeeld om weer jaren in het ‘kamp’ te werken. Ten gevolge van de opheffing, weden de Oekraïens Katholieke Kerkgebouwen in beslag genomen en een aantal ervan werden aan de Orthodoxe Kerk gegeven. Zelfs tot in 1990 nog, moesten de katholieken de Liturgie vieren in open lucht of in privéwoningen. Er zijn echter ook al enkele kerken teruggeven onmiddellijk na de val van het communisme. Een voorbeeld hiervan is de Josafat-Kerk in Lviv-Holosko. Echter vele van deze kerken zijn totaal uitgeleefd en volledig leeg. Deze kerken deden 50 jaar lang dienst als opslagplaatsen, garage, …
Daarnaast zijn er nog altijd onderhandelingen over bepaalde sites zoals bv. Het klooster van Zboiska – die ooit een studiehuis was en in ’92 nog steeds een militaire kazerne was doch enkele beloften waren toen gedaan om dit terug te geven. Van het klooster zelf is enkel de voorkant behouden gebleven. De rechter zijvleugel is afgebroken en voor het klooster zijn nog twee grote kazernes gebouwd. De onderhandelingen staan nu zo ver dat de belofte gedaan is dat de paters Zboiska zeker zullen terugkrijgen, maar het Leger vraagt momenteel een grote som geld voor de gebouwen die zij daar zelf gezet hebben. De paters echter gaan van het standpunt uit dat zij alleen het bestaande kloostergebouw en de grond moeten terugkrijgen en dat zij ook niet aan vergoedingen vragen voor de meer dan 40 jaar dat het leger de gebouwen gebruikt heeft! Een ander kerkje, hartje Lviv was ooit een klooster van de Redemptoristen en in ’92 een café-restaurant met in het kloostergebouw ook de Toeristische Dienst van de stad Lviv en de bovenkamers werden verhuurd als appartementjes. Uit protest komen er iedere avond nu reeds 2 jaar lang mensen bidden, telkens minimum 10 personen, volgens een afgesproken beurtrol, maar soms zijn er meer dan 100 zodat de mensen dan over de breedte van de straat staan verspreid, het verkeer wordt geblokkeerd, en dit, zolang als de Rozenkrans duurt. Het is zeer moeilijk uit te drukken en te begrijpen wat dit alles betekende voor het katholiek volk en voor de redemptoristen. Maar ondanks de vervolging, de vele arrestaties, de interneringskampen en het verbod, kon de Oekraïense Katholieke Kerk niet vernietigd worden! De communistische USSR heeft het rijke Oekraïne van toen, voor 95% leeggezogen en ze hebben het nu, bij de val van het Communistische Regime, als een vuilnisbelt achtergelaten.
Een aantal dagdagelijkse feiten:
– Sedert augustus was de telefoon uitgevallen wegens graafwerken bij de paters in Holosko en ze zullen blij zijn als het tegen Kerstmis allemaal weer in orde zal zijn!
– Toen wij daar waren, waren er een aantal straten in een echte modderpoel herschapen: te wijten aan een breuk in de aanvoerbuizen van de waterleiding. En doordat dit zo maar ongeveer 2 dagen en 2 nachten is blijven stromen vooraleer de leiding werd afgesloten, stond alles onder water. Daarbij moet u bedenken dat heel wat straten daar geen bedekking hebben, vandaar de ongelooflijke modderpoel. Al dat water verspillen terwijl er eigenlijk een groot tekort is aan leidingwater met als resultaat dat er slechts 2x per dag volop druk zit op de leidingen nl. ’s morgens van 6 tot 9 uur en ’s avonds van 18 tot 21 u. Voor de overige tijd van de dag duurt het wel ‘een half uur’ om een emmer water gevuld te krijgen.
– Verschrikkelijke wegen; zelfs aan 20 km/uur rammelt en schudt het vreselijk in de auto.
– Ook de bevoorrading is erbarmelijk slecht en dit omwille van het systeem: iedere Sovjetstaat specialiseerde zich in IETS en de goederen die zodoende van elders moesten komen, waren soms maanden onderweg.

Artikels over dit onderwerp:
– De Redemptoristen in West-Oekraïne; – Bij Mgr. F. Kurczaba in Oekraïne; – Boek: ‘Leven van E.P. Richard Costenoble CssR’ door A.Deboutte; – Mgr. Czarnecky wordt door de gelovigen als een heilige vereerd: een levensschets van deze opmerkelijke persoon; – Oekraïne herrijst uit haar catacomben.